..... Nee Jan, de potmeter (potentiometer) is alleen maar voor de electronica in de servo om aan te geven waar de as staat.
Dus een referentie. .....
Klopt en klopt niet.
De potmeter is inderdaad om aan te geven waar de as staat en is daarmee per definitie een referentie, de asreferentie. De stand van de potmeter, de waarde van de potmeter en de lineariteit van de potmeter hebben allemaal invloed op de uitslag, de middenstand en het verloop van de ene naar de andere uiterste stand.
..... Betekent dat nu dat de middenstand bepaald wordt door hoe de medewerker de potmeter gemonteerd heeft?
Maw., wat bepaalt nu hoe een bepaalde servo staat, in zijn/haar middenstand?
Om exact te zijn ja, als de potmeter iets uit het midden wordt geplaatst zal de middenstand ook iets anders zijn. Maar.... veruit de meeste potmeters zitten met een nokje geborgd of zitten in een soort van houdertje in de servo waardoor hij er maar op één manier in gemonteerd kan worden, verdraaien is dan zo goed als onmogelijk. Bij andere servo's zit de potmeter rechtstreeks op het printje waardoor anders monteren ook heel moeilijk zal zijn. De kans dat hier de oorzaak ligt is dus verwaarloosbaar klein.
Hoewel en ook servo's waren (zijn?) waarbij je de potmeter juist kon verstellen om zo de middenstand te veranderen. De potmeter zat dan met twee borgschroefjes vast en als je die iets los draaide kon je hem iets verdraaien. Dat was niet veel, misschien een graad of 20 maar dat was meestal net genoeg.
De "middenstand" van een servo zal altijd wel iets verschillen. Helaas hebben de diverse merken allemaal een eigen definitie wat bij hun de middenstand is. Als "standaard" wordt aangegeven dat 1ms (0,001 seconde of 1000µs) de ene uiterste stand is, 1,5ms de middenstand en 2ms de andere uiterste stand.
Het ene merk gebruikt 0,9ms (bv vol linksom) / 1,4ms (middenstand of "0") / 1,9ms (bv vol rechtsom). Een ander merk gebruikt 0,98ms / 1,52ms / 1,98ms. En weer een ander merk 0,9ms / 1,5ms / 2,1ms. Die laatste zal een grotere uitslag geven. En er zijn (helaas) nog meer variaties mogelijk.
Alleen hierdoor zal er al verschil zijn in de diverse middenstanden en uitslagen van de zelfde servo bij gebruik met verschillende merken besturing. Daar komt bij dat de diverse servo fabrikanten ook zo hun eigen ideeën hebben. Bij de ene is volle uitslag 90° en bij een ander merk is dat 100° en weer een ander merk hanteert 80°. En ook hier zijn er meer waardes mogelijk.
Ook zullen twee servo's van het zelfde merk en type ook onderlinge verschillen kunnen hebben. De elektronica onderdelen hebben nu eenmaal ook een bepaalde afwijking van de ideale waarde. Vooral de potmeter is hier een belangrijk onderdeel in. De afwijking die een potmeter mag hebben is vaak wel 20% en dat is best veel. Door de potmeter op een slimme manier te gebruiken kan je een behoorlijk deel van die mogelijke afwijking te niet doen maar nooit alles.
Bij digitale servo's is er vaak nog een tweede punt waar verschillen in kunnen ontstaan en dat is de referentiespanning die intern wordt gebruikt. Hoe preciezer en stabieler die is des te nauwkeuriger die servo werkt.
Al met al is er dus veel wat bijdraagt aan mogelijk verschillen. Dat is nu eenmaal zo en daar zullen we mee moeten leven. Gelukkig kan er heel veel met de moderne zenders ingesteld worden. Ook kunnen veel digitale servo's geprogrammeerd, dus aangepast worden dus moet het mogelijk zijn om het "goed" te krijgen. Maar als je naderhand overstapt op een ander merk besturing bestaat de kans dat je alles opnieuw moet gaan doen.
Kan je nagaan hoe het was toen ik zo'n 45 jaar geleden begon met vliegen. Toen was er niets instelbaar in de zender. Er waren wel servo's (Microporp b.v.) die hadden een klein schroefje waarmee de middenstand van buitenaf instelbaar was. Dat bestaat tegenwoordig niet meer maar zou af en toe best nog wel eens handig kunnen zijn.
).
