Weer klein CL toestelletje bouwen ?

[HansL]

Heren CL piloten,

Ik heb dit al jaren op zolder liggen. Ooit ns gekocht en 1 vluchtje mee gedaan en bij het maken van een buitenwaardse looping met de neus de grond in gegaan. Zie kreukelzone neus

Ik denk dat ik wat recupereren om deze zomer na jaren weer ns CL te gaan proberen.

Motor is een Norvel 0.061 CLX (er ligt zelfs nog een tweede ongebruikte van dat type op zolder). Daarnaast liggen er trouwens ook nog eens 2 bijna nieuwe OS MAX 10 FP s (eentje voor rc met gasklep en eentje voor CL zonder gasklep).

Nu heb ik het idee om voor m'n vader z'n verjaardag (volgende maand) een modelletje te bouwen (en eentje voor mezelf uiteraard). M'n vader is de persoon die me meer dan 20 jaar geleden heeft leren CL vliegen. Hij heeft het al jaren niet meer gedaan, maar ik zou hem er een groot plezier mee doen.

Is het doenbaar om snel en zonder grote investeringen iets vliegends te maken op basis van deze moteren? Iemand een suggestie voor een modelletje? Mag meteen iets stuntachtigs zijn

Wat balsa en triplex (tuimelaar, roerhoorntjessnijden, versteviging romp, ...) snijden is het punt niet. Waar kan ik nog ergens toebehoren vinden (tankje?). Bespannen is wel iets teveel van het goede (dus volle vleugel is een must) Is voor deze klasse stuurlijntjes uit dyneema een optie?

'k Zou eventueel een shock kunnen overzetten op balsa, maar dan zijn er heel wat technische vragen die nog moeten beantwoord worden: welke dikte balsa, hoe moeten de stuurlijne lopen, ... daarom dus liever een bouwtekening van ee bestaand (vintage) model

 

[wvr]

zie PB

 

[HansL]

Ondertussen deze 22" Stunt Trainer van Walt Musciano gevonden...

Outerzone : Stunt Trainer plan : download free vintage model aircraft plan

Iets in deze stijl moet het worden, maar dan met een profielrompje.

 

[packard]

eenvoudig modelletje?

We hebben in Nederland de laatste paar jaren veel plezier met de Suls Record Trainer en de VT Air Racer van Paul Tupker.

Het zijn eenvoudige modellen met plankvleugel en plankromp, geschikt voor de 1,5 cc Webra Record motor, maar je OS motoren zouden prima passen.

 

[HansL]

In de veronderstelling dat ik voor 1 cc zou gaan, hoe lang moeten de stuurlijnen dan ongeveer zijn en welk gewicht zou een stunt toestelletje dan moeten hebben om voldoende spanning op de lijnen te hebben voor een wingover?

Denk dat ik zelf snel een plankrompje ga uittekenen. Waarschijnlijk een kruisrompje zoals bij shocks aangezien dat wat extra stijfheid oplevert. 3 mm balsa met 1 mm triplex terhoogte van de motorsteun en vleugel.

 

[HansL]

Plannen aangepast: het wordt dan toch een een shock, en wel deze die ik vorig jaar gemaakt heb.

mini-yak-55-a

Dit is een 60% versie van de indoor yak 55 van Gernot Bruckmann. Spanwijdte is 53 cm (21 inch), gemaakt uit 3 mm depron. CL versie krijgt een romp (kruis) van 3 mm balsa, verstevigd met 1 mm triplex ter hoogte van de motor. Vleugel wordt 5 mm balsa.

 

[Bruno van Hoek]

In de veronderstelling dat ik voor 1 cc zou gaan, hoe lang moeten de stuurlijnen dan ongeveer zijn en welk gewicht zou een stunt toestelletje dan moeten hebben om voldoende spanning op de lijnen te hebben voor een wingover?

Ergens tussen 7 en 10 meter.

0,8 cc                                5- 8 
1,5 cc                               10-14  13m27
2,5 cc                               13-16  15m92
4   cc                               15-18
6   cc                               18
8   cc en hoger                      21

Of je model boven je hoofd niet naar binnen komt hangt af van lijnlengte en snelheid, de massa van het model doet er niet toe.
Het gaat om de centrifugale versnelling, die moet groter of gelijk zijn aan de versnelling door zwaartekracht .
Stellen we de zwaartekrachtsversnelling even op 10 (in werkelijkheid~9,81 msec2), dan moet de versnelling die het model naar buiten ondervindt, minstens zo groot zijn.
Als je de formules f=mv2/r & f=mg neemt en daar wat mee goochelt, kom je op v2 = 10r bij 7 meter lijnlengte heb je dus een snelheid van de wortel uit 70 =8,3 m per seconde nodig. Bij 10 meter lijnen 10 meter per seconde.
Dit zijn waarden die gelden in een ideale toestand, zonder wind.
In de praktijk moet je zeker een factor 2 hoger gaan, dus 17 - 20 msec.
Bij F2B zijn waarden van 3x het modelgewicht en meer als lijntrek gangbaar.
Je hebt namelijk een minimum lijntrek nodig om te kunnen sturen.
De krachten die op de hoogteroer en flaps werken komen namelijk terug, (via de overbrengingsverhoudingen van de tuimelaar en roerhorns) als het verschil in spankracht op de lijnen.
In het extreemste geval hangt de kist vol aan 1 lijn.
Als dan de lijntrek dan te laag is, slaan roeren en flaps niet meer uit.
Deze grenssituatie staat bekend als de 'Netzeband Wall', naar Bill Netzeband, die veel zaken m.b.t LB vliegen heeft doorgerekend en in formules heeft samengevat.

 

[HansL]

Bedankt voor de info bruno!

Ivm voldoende lijntrek had begrepen dat uitslag op rudder achterhaald is. Ik had begrepen dat voldoende lood in de rechtse vleugeltip zodat ie op de rand van de romp (buitenzijde) balanceert ok is. Verder ook gewoon een symmetrische vleugel.

Moeten beide stuurstangen naar de tuimelaar wat naar voor lopen? Ik zie op sommige bouwtekeningen de achterste stuurstang evenwijdig lopen met de vleugelas. Is er een bepaalde hoek te verkiezen?

Hoe groot moet een tuimelaar voor dit type model zijn? Tussen 1 1/2" en 2" (afstand tussen stuurstangen)?

Tankje in huisjesvorm of wigvorm: Vroeger soldeerden we dit met blikplaat of messingplaat. Kan zoiets nog gekocht worden? 2,5 a 3 cl lijkt me voldoende

 

[classicracer]

Hans,

ik heb nog wel een tankje voor je. Als je mij de maximale afmetingen even pb't, samen met je adres, dan stuur ik je er eentje op.

 

[Bruno van Hoek]

Bedankt voor de info bruno!

Ivm voldoende lijntrek had begrepen dat uitslag op rudder achterhaald is. Ik had begrepen dat voldoende lood in de rechtse vleugeltip zodat ie op de rand van de romp (buitenzijde) balanceert ok is. Verder ook gewoon een symmetrische vleugel.

Dit is een goede uitgangswaarde.
Vlieg je alleen vlakke rondjes zoals bij bijv. teamrace of daarvan afgeleide vliegvormen, dan kun je het daar meestal bij laten.
Ga je daarentegen allerlei willekeurige punten opzoeken op de halve bol die je lijnlengte toelaat, dan luistert het allemaal wat nauwer.
Als je een looping probeert te vliegen en je lijntrek, die horizontaal nog prima leek, zakt helemaal weg en je moet zelfs een stap naar achteren doen om de controle te behouden, dan heb je waarschijnlijk te weinig tiplood.
Ik begin daarom ook liever met teveel om dat geleidelijk af te bouwen.
Teveel tiplood herken je door dat de buitentip tijdens een stuurbeweging 'doorslaat'.
In een loop achterover rolt het model naar rechts (je kunt de tekst onderop de buitenvleugel zien).
Daarom hebben echte kunstvluchtmodellen ook een ballastkamer in de buitentip.
Bij een plankrompkist met massieve vleugel is het een kwestie van lood erbij plakken of er af peuteren. Minder elegant maar net zo effectief.

Moeten beide stuurstangen naar de tuimelaar wat naar voor lopen? Ik zie op sommige bouwtekeningen de achterste stuurstang evenwijdig lopen met de vleugelas. Is er een bepaalde hoek te verkiezen?

De hoek hangt helemaal af van je lijnen.
Deze hangen, door de luchtweerstand, altijd door in een boog naar achteren.
Je wilt je leadouts in het verlengde van de lijnen hebben.
Als je het model bij de leadouts optilt, moet de romp ongeveer horizontaal hangen.
Daarom hebben (alweer ) echte kunstvluchtmodellen een verstelbare 'leadout guide', soms voor beide lijnen tegelijk, maar beter is zelfs individueel.
Een strip 1mm triplex, of ander licht materiaal, met een sleufgat.
Vervolgens twee blokjes met twee gaten waarvan een met schroefdraad en de ander met een messing buisje.
Dan nog twee boutjes met een ringetje en je adjustable leadout guide is klaar:

Hoe groot moet een tuimelaar voor dit type model zijn? Tussen 1 1/2" en 2" (afstand tussen stuurstangen)?

Omdat de overgang van 3" naar 4" tuimelaars in onze kunstvluchtmodellen in de jaren '80 een dramatisch verbeterde bestuurbaarheid opleverde, wil ik je adviseren om zelfs op een trainertje 3" te zetten. Ook niet kinderachtig doen bij de maat van de roerhorn, minstens 20 mm.
Bij handvat uitslagen van[FONT=Arial, sans-serif] ±[/FONT] 30[FONT=Arial, sans-serif]°[/FONT] moet ook je hoogteroer [FONT=Arial, sans-serif] ±[/FONT] 30[FONT=Arial, sans-serif]°[/FONT] bewegen. Als de besturing te 'lui' mocht blijken, kun je altijd aan het handvat de lijn 'spacing' iets vergroten.

Tankje in huisjesvorm of wigvorm: Vroeger soldeerden we dit met blikplaat of messingplaat. Kan zoiets nog gekocht worden? 2,5 a 3 cl lijkt me voldoende

Ik zou zo'n model van [FONT=Arial, sans-serif]± [/FONT]50 cm spanwijdte zeker met een 1,5 cc -in jouw geval dus de OS- gaan vliegen.
Omdat het een glow is -wij gebruiken vanaf 2,5 cc en kleiner meestal diesels- kom je daar niet weg met een huisjestank met dubbele ontluchting. Je motor blijft dan nooit de hele vlucht met dezelfde afstelling lopen. Diesels zijn wat dat aangaat minder kritisch en doen dat dus wel.
Voor glow ontkom je niet aan ontluchting volgens het 'uniflow' principe.
Kijk en begrijp:

We kijken van boven op de tank, bovenkant plaatje is binnenkant vliegcirkel.
De (enige) ontluchting komt vlak bij de toevoer naar de motor uit.
De druk (door de middelpuntvliedende kracht) van de in de tank aanwezige brandstof minus de onderdruk daarboven noemen we even P1.
Volgens de wet van de communicerende vaten is die gelijk aan P2, de buitenluchtdruk.
De motor voelt de hele vlucht alleen de buitenluchtdruk plus het kleine restje brandstof dat een extra druk [FONT=Arial, sans-serif]Δ [/FONT][FONT=Arial, sans-serif]P veroorzaakt.
Zuigt de motor dit restje op, dan zal er een luchtbel uit de uniflow door de brandstof omhoog kruipen waarmee de druk evenwicht hersteld wordt.

Voor het begrip even de tank op z'n punt gezet, zodat we een statisch beeld krijgen.
Draai het beeld een kwart slag en je snapt hoe dat tijdens het vliegen wekt:

Driedimensionaal ziet zo'n tank er dan zo uit:

[/FONT]Zolang de opening van de uniflow pijp maar verder naar het midden van de vliegcirkel zit dan de binnenwand van de tank, kan er tijdens het vliegen niets uitlopen.
Integendeel, het is de enige ontluchting dus er stroomt lucht naar binnen. Als je hem dan ook nog iets hoger plaatst dan de tank bovenkant, dan loopt de tank ook op de grond niet leeg (don't ask me how.... )
Je kunt ook een klein clunk tankje gebruiken en de -enige- ontluchting zo buigen dat deze ongeveer daar uitkomt waar deze in mijn schets zit (wel ruimte laten voor het bewegende slangetje).
De elegantste methode is een extra clunk die iets korter is dan die van de toevoer. Dat is lang een standaard toepassing geweest waarmee we motoren altijd van begin tot eind strak op de afstelling hielden.
Maar ja, wie gaat er nu nog lopen knoeien met verbrandingsmotoren als je serieus F2B wilt vliegen....

 

[wvr]

Bruno

Bedankt voor alle background info, ik lees lekker mee met Hans zijn vragen en jouw antwoorden.

Mijn CL projectje schiet nu ook aardig op....

Ooit mijn allereerste 'bestuurbare' model.... dat was 35 jaar geleden....
nu via moderne technieken gesneden.... afwerken met spanlak/papier is echter de hoofdzaak van de bouwtijd! ;-)

 

[HansL]

Daarom hebben (alweer ) echte kunstvluchtmodellen een verstelbare 'leadout guide', soms voor beide lijnen tegelijk, maar beter is zelfs individueel.
Een strip 1mm triplex, of ander licht materiaal, met een sleufgat.
Vervolgens twee blokjes met twee gaten waarvan een met schroefdraad en de ander met een messing buisje.

Ik hou het voorlopig zonder leadout guide...

Omdat de overgang van 3" naar 4" tuimelaars in onze kunstvluchtmodellen in de jaren '80 een dramatisch verbeterde bestuurbaarheid opleverde, wil ik je adviseren om zelfs op een trainertje 3" te zetten.
...
Ik zou o'n model van [FONT=Arial, sans-serif]± [/FONT]50 cm spanwijdte zeker met een 1,5 cc -in jouw geval dus de OS- gaan vliegen.

Euh 3", zoals in 75 mm en nog wat? Ik heb nu niet meteen de tekening bij me, maar dat krijg ik vast nooit onder dat vleugeltje bevestigd... Het scharnierpunt van de tuimelaar moet toch sowieso voor het zwaartepunt zitten he?

1,5 cc lijkt me ook enorm overpowered... en vooral loodzwaar. kruisrompje in 3 mm balsa zal dan ook wel te fragiel zijn. Ik vloog 20 jaar geleden een Mercury Marvin met een 1,5 cc glow en die was toch wat groter (75 cm spanwijdte als ik me nog goed herinner).

Uniflow zal wel lukken. Zal ik dan wel een tankje solderen, dat is ook weer ff geleden. Mag die uniflow uitgang dwars door de romp komen te zitten (naar het middelpunt van de cirkel wijzend?) ipv naar de voorzijde gericht. Dwars door de romp lijkt me praktischer ivm montage.

Maar ja, wie gaat er nu nog lopen knoeien met verbrandingsmotoren als je serieus F2B wilt vliegen....

Ik heb nog een depron versie van de yak liggen liggen die te zwaar is voor RC, maar hij komt mss wel in aanmerking voor indoor electro CL. Loop ik al wat langer aan te denken, maar het is er vooralsnog niet van gekomen (misschien winterseizoen 2013) ... eerst maar even terug het gevoel terugkrijgen met dit projectje.

@winfried: daarom kies ik voor een vol balsa vleugeltje ;-) Welke spanwijdte heeft de Air Racer?

 

[wvr]

@hansL: 47 cm

 

[HansL]

@hansL: 47 cm

Had ik groter ingeschat op de bovenstaande foto.

Ook met 1,5 cc'tje erop... misschien is die 1 cc'er voor m'n Yak dan toch niet krachtig genoeg.

 

[Bruno van Hoek]

Ik hou het voorlopig zonder leadout guide...

Zonder verstelbare leadout guide, mag ik hopen?
Je hebt hoe dan ook een lead out guide nodig, anders gaat het model alle kanten op..... behalve de goede.
Oplossing: eerst de kist assembleren, het zwaartepunt goed leggen en dan de leadout guide zo plaatsen dat de romp horizontaal hangt.

Euh 3", zoals in 75 mm en nog wat? Ik heb nu niet meteen de tekening bij me, maar dat krijg ik vast nooit onder dat vleugeltje bevestigd... Het scharnierpunt van de tuimelaar moet toch sowieso voor het zwaartepunt zitten he?

Het maakt helemaal niet uit waar je tuimelaar zit, maar je wilt je lead outs wel een beetje in het verlengde van de lijnen hebben.
Anders krijg je een hele rare knik i.p.v. een meer vloeiend verloop.
Maar het draaipunt op het zwaartepunt is gebruikelijk.
Alleen gaat dat met die kleine vleugeltjes natuurlijk never nooit niet lukken, dus zover naar achteren tot de hele tuimelaar onder de vleugel zit.
Dan de achterste lead out parallel aan de vleugelhartlijn (=haaks op de romp) laten lopen en de sweepback van de voorste zo kiezen dat de lijnspacing ongeveer de helft is van die bij de tuimelaar.
In mijn rekenvoorbeeld wordt dat dus krap 4 cm.
Die sweepback zou de leadouts mooi op de -naar achteren weglopende- lijnen laten aansluiten.

1,5 cc lijkt me ook enorm overpowered... en vooral loodzwaar. kruisrompje in 3 mm balsa zal dan ook wel te fragiel zijn. Ik vloog 20 jaar geleden een Mercury Marvin met een 1,5 cc glow en die was toch wat groter (75 cm spanwijdte als ik me nog goed herinner).

Alles hangt af van je gekozen lijnlengte.
Zou je 7,5 m kiezen, dan zou je misschien nog wegkomen met een 0,8cc.
Weet dan wel dat je een soort van 'rondrennende olifant in de circuspiste' effect krijgt. En hoger dan 45 graden kom je niet.
Bij een voor dat model leuke lijnlengte (11-13 m) is een 1,5 cc geen overbodige luxe.
Je kun hem altijd langzamer laten lopen of een prop met minder spoed (begin met een 7x6 of 7x5) nemen.
Een 1 cc kan niet harder dan maximaal.....
Voor een dergelijke trainer zou ik een 5mm balsa plankromp gebruiken, met daarin een 5x5 mm vuren latje over de hele lengte.
Op de plek waar de motorvoeten komen, ~5x8 hardhouten balkjes in het balsa lijmen. Dan de hele neus links en rechts inpakken met 2 mm triplex, verdubbeling laten doorlopen tot ~ midden vleugel.
De truc om dat precies te doen is het prepareren van deze balkjes, gaten boren, aan de motor schroeven en dan deze combinatie in de romp lijmen. Motor losschroeven en dan de 2mm verdubbeling lijmen (eerst even de gaatjes dooprikken!).

Uniflow zal wel lukken. Zal ik dan wel een tankje solderen, dat is ook weer ff geleden. Mag die uniflow uitgang dwars door de romp komen te zitten (naar het middelpunt van de cirkel wijzend?) ipv naar de voorzijde gericht. Dwars door de romp lijkt me praktischer ivm montage.

Dat kan zeker, zolang je het uiteinde van de uniflow maar in de vliegrichting buigt.
Anders gaat het geheel werken als een plantenspuit:
Blaas lucht over het uiteinde van een pijp die in een vloeistof steekt en je trekt onderdruk, waarmee je de vloeistof naar boven zuigt en fijn vernevelt.
Op die manier komt de meeste brandstof op je model in plaats van in de motor terecht (vraag me niet hoe.... ).
Wat wij meestal deden:
De aansluitpijpjes van de tank kort houden en dan op geschikte plaatsen in of aan het model de overloop en uniflow-luchtinlaat plaatsen.
Vervolgens vervolgens deze met korte stukjes brandstofslang aan elkaar koppelen.

Bij het gele pijltje zie je de uniflow pijp, tevens de vulopening

Onder uit de romp steekt de overloop, deze is normaal afgesloten met een stukje brandstofslang met daarin een kort M3 boutje:

Hier zie je het slang- en pijpwerk waarmee de tank met motor en buitenwereld is verbonden (de motor toevoerslang ligt bovenop, tijdelijk even teruggebogen voor het demonteren van de motor en zijn ophanging).

 

[Bruno van Hoek]

Bruno

Bedankt voor alle background info, ik lees lekker mee met Hans zijn vragen en jouw antwoorden.

Mijn CL projectje schiet nu ook aardig op....

Ooit mijn allereerste 'bestuurbare' model.... dat was 35 jaar geleden....
nu via moderne technieken gesneden.... afwerken met spanlak/papier is echter de hoofdzaak van de bouwtijd! ;-)

Be my guest....roost:
Overigens heb je aan een zekere E.J., op het forum bekend als F2B, een zeer -zoniet, de meest,- capabele adviseur in je omgeving.
Hij is de eerste die een werkelijk goede E-aandrijving voor F2B tot stand heeft gebracht.
Dit dankzij een haast onnavolgbaar talent voor het stellen van de juiste vragen aan de juiste mensen en het daarna trekken van de juiste conclusies.

Mijn spul deed het ook wel, maar daar was alles ook meteen mee gezegd.
Als het een beetje waaide werd ik subiet uit de figuren geblazen, wat me puntenkortingen tot 40% opleverde.

Ik gebruik alleen spanlak waar papier of zijde ook werkelijk gespannen moet worden.
Anders gewone celluloselak en in de toekomst mogelijk watergedragen polyurethaan want er komt toch geen brandstof meer op.....

Over twee weekenden weer de eerste Staka (Stadskanaal) wedstrijd waar je (toch redelijk door de wol geverfde) LB experts helemaal los kunt zien gaan met Record Trainers, VT Air racers, enz.
In 5 min zoveel mogelijk vliegtijd scoren met een 10cc tank voor een 1,5 cc Webra diesel.....
De mooiste combinatie van bloedfanatiek vliegen met van tijd tot tijd de slappe lach....:rolling:

 

[wvr]

Om de stemming er in te houden.... Paintwerk klaar...

morgen besturing, motor, regelaar en timer er in, lijnen op lengte maken en wachten tot de lipo binnen komt.

@Bruno: Zou jij mij via PB een email adres van E.J. willen doorgeven. Zijn oude adres wat ik heb werkt niet meer.

Maakt het gewicht nog uit voor de lijntrek? ik zit even grof gerekend op 180gram vliegklaar.
Als de lipo er is eens toeren meten.... komt op 3S.....

 

[HansL]

Om de stemming er in te houden.... Paintwerk klaar...

morgen besturing, motor, regelaar en timer er in, lijnen op lengte maken en wachten tot de lipo binnen komt.

@Bruno: Zou jij mij via PB een email adres van E.J. willen doorgeven. Zijn oude adres wat ik heb werkt niet meer.

Maakt het gewicht nog uit voor de lijntrek? ik zit even grof gerekend op 180gram vliegklaar.
Als de lipo er is eens toeren meten.... komt op 3S.....

Ah, meteen een electro versie! Mooi. Benieuwd hoe dat vliegt.

 

[HansL]

Gisteren al wat aan het uittekenen geweest. Omdat ik niet meteen de template vond van de motor dan maar op zolder de tweede motor opgesnord. Bleek in het doosje nog een (niet-uniflow) tankje te zitten dat ik ooit ns gesoldeerd heb.

Alles (motor met 6x3 schroef en tankje) meteen maar op een weegschaaltje gelegd om een idee te krijgen van het gewicht.

 

[wvr]

Nice!!