S
svdb10
Guest
nog meer afstandmeter
Even een kleine aanvulling op het verhaal over de afstandmeter van Roel.
Oorspronkelijk waren de nederlandse schepen niet uitgerust met deze apparaten. Na een succesvolle proefneming aan boord van het pantserschip Hr. Ms.Jacob van Heemskerck werden in de periode 1907-1909 alle nederlandse pantserschepen en pantserdekschepen van Barr & Stroud afstandmeters voorzien. Hierbij werden de 'modernere' pantserschepen vanaf de koningin-regentes klasse voorzien van een 9 voet afstandmeter, terwijl de pantserdekschepen en pantserschepen van de Kortenaer-klasse een 4 voet afstandmeter kregen. (Omdat afstandmeters werken op het principe van triangulatie, geldt hoe groter de basis hoe nauwkeuriger).
Omdat het hier om apparaten van de firma Barr & Stroud gaat, neem ik aan dat het NIET om stereoscopische maar om zgn. 'coincidence rangefinders' ging. Werking van deze apparaten is anders, maar een technische uitleg gaat hier wat ver (google!). Experts zijn er ook niet helemaal over eens wel systeem nu beter was; in WOI waren de schepen van de duitse marine uitgerust met stereoscopische kijkers (Zeiss) terwijl de Britse Royal Navy van coincidence rangefinders (Barr & Stroud) waren voorzien. Op basis van de gevechten bij oa de Doggersbank en Jutland kunnen geen eenduidige conclusies getrokken worden, behalve dat de geoefendheid van de bemanning van deze afstandmeters van essentieel belang was.
Opvallend aan de nederlandse apparaten is dat ze voor zover ik weet (resp. op foto's kan zien) niet mbv een gyro gestabiliseerd werden uitgevoerd, zoals op britse schepen wel het geval was. Het nauwkeurig in beeld krijgen én houden van een vijandelijk schip op een ruwe zee lijkt me dan ook een behoorlijke klus!
Op foto's is overigens duidelijk te zien dat na verloop van tijd ook elke geschutstoren van 24cm L/40 een eigen afstandmeter (4 voet?) kreeg. Het precieze jaar weet ik niet, maar dit is vóór de eerste wereldoorlog gebeurt. Op foto's van de geschutkoepels is dit duidelijk te zien: het 'uitkijkkoepeltje' heeft links en rechts een uitstulping waarin de afstandmeter zat. (weet even niet zo snel hoe ik hier foto's moet plaatsen)
Gr. Sander
Even een kleine aanvulling op het verhaal over de afstandmeter van Roel.
Oorspronkelijk waren de nederlandse schepen niet uitgerust met deze apparaten. Na een succesvolle proefneming aan boord van het pantserschip Hr. Ms.Jacob van Heemskerck werden in de periode 1907-1909 alle nederlandse pantserschepen en pantserdekschepen van Barr & Stroud afstandmeters voorzien. Hierbij werden de 'modernere' pantserschepen vanaf de koningin-regentes klasse voorzien van een 9 voet afstandmeter, terwijl de pantserdekschepen en pantserschepen van de Kortenaer-klasse een 4 voet afstandmeter kregen. (Omdat afstandmeters werken op het principe van triangulatie, geldt hoe groter de basis hoe nauwkeuriger).
Omdat het hier om apparaten van de firma Barr & Stroud gaat, neem ik aan dat het NIET om stereoscopische maar om zgn. 'coincidence rangefinders' ging. Werking van deze apparaten is anders, maar een technische uitleg gaat hier wat ver (google!). Experts zijn er ook niet helemaal over eens wel systeem nu beter was; in WOI waren de schepen van de duitse marine uitgerust met stereoscopische kijkers (Zeiss) terwijl de Britse Royal Navy van coincidence rangefinders (Barr & Stroud) waren voorzien. Op basis van de gevechten bij oa de Doggersbank en Jutland kunnen geen eenduidige conclusies getrokken worden, behalve dat de geoefendheid van de bemanning van deze afstandmeters van essentieel belang was.
Opvallend aan de nederlandse apparaten is dat ze voor zover ik weet (resp. op foto's kan zien) niet mbv een gyro gestabiliseerd werden uitgevoerd, zoals op britse schepen wel het geval was. Het nauwkeurig in beeld krijgen én houden van een vijandelijk schip op een ruwe zee lijkt me dan ook een behoorlijke klus!
Op foto's is overigens duidelijk te zien dat na verloop van tijd ook elke geschutstoren van 24cm L/40 een eigen afstandmeter (4 voet?) kreeg. Het precieze jaar weet ik niet, maar dit is vóór de eerste wereldoorlog gebeurt. Op foto's van de geschutkoepels is dit duidelijk te zien: het 'uitkijkkoepeltje' heeft links en rechts een uitstulping waarin de afstandmeter zat. (weet even niet zo snel hoe ik hier foto's moet plaatsen)
Gr. Sander
im:
