Ik ben electronicus, afgestudeerd in 1976, en heb sinds de beginjaren '70 al heel wat soldeerbouten/stations gehad/versleten.
Eén ding is zeker: De ideale soldeerbout bestaat niet.
Voor normaal fijn gebruik (elektronica en draadsecties tot zo'n 1.5mm² volstaat een 25 Watter.
In mijn studentenjaren had ik drie Ersa Multityp bouten: 15, 25 en 50 Watt (soldeerstations waren onbetaalbaar en buiten mijn budget).
10-15 Watt is te weinig voor algemeen gebruik (heb mijn Multityp 15 nagenoeg nooit gebruikt). 40-60W is dan weer beter voor dikkere solderingen (1.5 mm² en hoger).
Nadeel is echter des te groter het vermogen, des te groter de soldeerbout, en hoe minder goed deze 'in de hand ligt'.
Belangrijk zijn goede soldeerstiften (zogenaamde long life stiften), zeker geen goedkope pure koperstiften (die zie je zienderogen oxideren/opbranden).
Nooit schuurpapier of andere schuurmiddelen op een long life stift gebruiken, een vochtig (niet nat!) sponsje is voldoende om deze proper te houden (stift om de 2-3 solderingen reinigen).
Nooit aparte fluxmiddelen gebruiken (ala S39), dit is enkel goed voor loodgieters en funest voor de stift, èn op langere termijn ook voor je soldeerverbinding.
Net als voor de soldeerbout bestaat de ideale allround stift niet, ik gebruik voor algemeen gebruik beitelvormstiften met breedtes tussen 1.5 en 5mm (neem ca. 3mm als je er één moet kiezen).
Ter voorbeeld: 12 verschillende originele LT soldeerstiften voor mijn Weller WS80 soldeerstation, aangekocht via Ebay voor zo'n 15€+verzendkosten (normale prijs/stift is 10-15€!)
Bij correct gebruik gebruik gaan deze stiften nagenoeg levenslang mee.
Gebruik loodhoudend 40/60 (Pb/Sn) soldeertin met harskern, 1mm voor dikkere soldeerverbindingen, 0.7mm voor de meeste elektronische componenten, en 0.5 mm voor SMD.
0.7mm is ideaal als je maar één diameter wenst.
Dan het belangrijkste: Een goede soldeerverbinding (met het juiste boutvermogen en de geschikte stift) maak je in maximum een paar seconden (1-4sec). Als een las niet van de eerste keer perfect is laat je ze eerst afkoelen alvorens te hersolderen (met toevoeging van een beetje vers soldeertin).
Veel beginners maken de fout (door te klein vermogen of ongeschikte soldeerstift) de las te 'braden' (te lang opwarmen) met als gevolg 'gebakken' componenten, gesmolten isolatie, loskomende koperprintbanen en zogenaamde 'plak'lassen.
Bij mijn tweedehandse Kyosho RC-wagen waren alle soldeerverbindingen (motor-ESC, ESC-accupack) door de vorige eigenaar 'geplakt', één ruk en de verbindingen kwam los... (en dan nog niet gesproken over de overgangsweerstand van zo'n soldeerverbinding)
Een geschikte soldeerbout met enkele reservestiften van verschillend formaat moet zeker niet veel kosten, betaal liever iets meer (te goedkoop blijkt dikwijls weer eens duurkoop). Het voordeel van een bekender merk is dat je reservestiften kan bijkopen, of zelfs onderdelen.
Het grote nadeel van alle soldeerbouten (op een paar uitzonderingen na) is de ontbrekende temperatuurregeling waardoor in rust de stifttemperatuur meestal te hoog oploopt (tot oververhitting toe!), en bij gebruik te veel daalt.
Het is dus aangeraden bij langer niet-gebruik (> 15-30min) een soldeerbout uit te schakelen.
Hier komt het voordeel van een soldeerstation om de hoek kijken:
Afhankelijk van het gevraagde warmtevermogen regelt de ingebouwde regeling de stifttemperatuur bij (via een eveneens ingebouwde meetsensor) om deze zo constant mogelijk op de ingestelde waarde te houden.
Hier geldt dus dat het vermogen liefst zo hoog mogelijk is (minimum is 50 Watt, gangbaar is 80 Watt en meer).
De normale ingestelde stifttemperatuur is bij gewoon gebruik best zo'n 350°C, uitzonderlijk ga ik tot 400-450°C voor 'zware' soldeerverbindingen.
Een goed soldeerstation kan je continu aanlaten (mijn Weller WS80 staat soms dagen/wekenlang aan), bij niet-gebruik warmt de regelaar om de 3-5 seconden een fractie van een seconde bij om de stifttemperatuur op peil te houden.
Een ander voordeel van een goed station is de grootte van de eigenlijke bout (meestal klein) waardoor deze perfect in de hand ligt.
Reken daarbij dikwijls nog zeer snelle opwarming bij aanschakelen (10-tal sec voor mijn WS80), een dikwijls smeltvaste siliconenkabel tussen station en bout, en meestal snelle omwisseling van soldeerstiften (bij mijn WS80 in minder dan 10 seconden (èn zonder gereedschap) èn zonder het station uit schakelen).
Een echt Weller soldeerstation (de rode Wellerstations zijn low cost Chinees fabrikaat, te vermijden) kost wel 200-400€ maar die heb je dan voor het leven (idem voor een Ersa soldeerstation).
't Is maar wat je van een soldeerbout verlangt, hoe dikwijls je hem gebruikt/denkt te gebruiken, en hoeveel je ervoor wil geven.
BigBoat zei:
Wil ik smd solderen, dan stop ik er een stift in van 150 graden
Bij 150°C kan je alleen maar gaten smelten in de tafelnap, lood/tin soldeertin smelt namelijk vanaf 189°c...
@plotterwelt: 100% akkoord!
plotterwelt zei:
Mijn 40 watt Weller heeft maar 26 € gekost .
En daar soldeer ik alles mee ,van print tot 4 mm goudstekker.
Lijkt me ideaal als allround soldeerbout.
c: voor.
