Chinese stoommachines... Is het wat?

[brutus]

Ik weet niet zo veel van stoom en gas, dus sorry als dit een domme opmerking is, maar kunt u de gastank niet "verwarmen" met het water van de voedingspomp?
Of is dat verschil in temperatuur/ de massa van het water niet voldoende?

Is helemaal geen domme vraag op zich. Stoomboten hebben per definitie warmte aan boord. Dus in plrincipe zou een koude gastank geen probleem moeten of mogen zijn.
Het voedingwater is er echter niet zo geschikt voor, maar er gaat een ENORME hoop afvalwarmte de pijp uit aan afgewerkte stoom. De meeste mensen gebruiken die warmte om het gastankje op druk te houden. Bij mij is dat nogal lastig, simpelweg om reden dat ik met de plaatsing en inbouw van de gastank daar geen rekening mee gehouden heb, en de constructie zich daar NU niet meer voor leent.
Maar er bestaat ook zoiets als "heatpipes" waarmee je warmte van willekeurige bronnen naar willekeurige andere plekken kunt transporteren. Daar wil ik mee gaan experimenteren, dat ik die dingen in het "zadel" van de gastank verwerk of zo.

Maar ik heb even een beetje gerekend, en de totale warmte nodig om het gasverbruik te verdampen, bedraagt ruwweg 6 Watt.
Die 6 Watt wordt NU puur geleverd door condensatie van vocht uit de lucht tegen de koude tank, bij een temperatuurverschil tussen tank en omgeving van een graad of 15 a 20.
Dat betekent dat een simpel vermogensweerstandje van 3 Watt al zeer sterk merkbare verbetering zou moeten brengen. 3 Watt, bij 4,8 Volt is ongeveer 600~700 mA
Een tweede "ontvangerpakket en een keramische weerstand tegen de tank gelijmd zou dat probleem al op moeten lossen volgens mij. Het overwegen waard, maar niet nu, ik ga straks eerst lekker nog even varen...

 

[brutus]

Vanavond had ik geen verwarming op het tankje nodig... Eerste tank (gisteren afgevuld uit een al meerdere jaren oude fles van mijn soldeerbrander) was nog een beetje tam, maar het tweede gastankje (na het eerste tankje BIJNA leeggevaren te hebben, leeggeblazen en opnieuw afgevuld, ditmaal uit een splinternieuwe fles van het merk Rothenberger) leek het wel alsof er iets fout zat, zelfs de "waakvlamstand" gaf al hogedrukalarm (2 bar) als ik niet minimaal halve kracht er op hield.
Hopelijk krijg ik er nog een filmpje van, mooi vaarwatertje gevonden, nul planten en "redelijk" toegankelijke waterkant.
Ruwweg uurtje gevaren, 0,8 liter water, 1,25 ml olie en ongeveer 70 gram gasverstookt (15 gram afgeblazen voor het hervullen). Ben vooral content met de consistentie van het smeertoestel. Dat is érg prettig, en sowieso fijn dat je kunt ien wat er gebeurt. De machine is door de 15 uur heen, al is door een programmeerfoutje van de logische schakelaar die de teller activeert, onbedoeld een half uurtje daarvan niet geregistreerd.

 

[brutus]

En... we hebben weel véél geleerd van de vaarsessie gisteravond en de follow-up tests van vanmorgen.

Gas, 30/70 prop/butaan wat je voor een gasbrander (soldeerbrander/hobbybrander) gebruikt, moet je NIET ook gebruiken voor je stoombootje.
Aanstekergas, blijkbaar is alle aanstekergas ook niet hetzelfde. Moet je dus, achteraf gezien, OOK NIET doen.
WANT: in mijn volledige overtuiging van eigen onfeilbaarheid, was ik, op aanstekergas stokend, van mening dat de regelklep van Regner niet heel erg goed gecalibreerd was, en veel te weinig gas doorliet. Humpfh! Dan maar ZELF dat kleppie calibreren, en hoppa, dat ging beter. Zie je wel dat ik dat véél beter kan? Wat weten ZIJ nou...
Daarna, omdat dat handiger, goedkoper en gewoon "professioneler" leek, gaan stoken op de fles 30/70 van mijn soldeerbrander,die ik al minstens 5 jaar in huis heb, en inmiddels ongeveer half leeg was. Terzijde: de Regner vul-adapter voor deze flessen is dus WEL een kutding, geen ander woord voor, en dat zit puur in de kunststof vulnippel, die past slecht op de gastank van het model, maar OOK op de adapter zelf, en lekt hevig naar alle kanten. En nu juist die vulnippel is een ding wat lastig zelf te maken is. Ik heb het wel wat beter gekregen maar het is verre van perfect
Maar goed, dat brandde dus ongeveer net zo als het aanstekergas, wat mij niet gehinderd door enige kennis van zaken sterkte in de overtuiging dat inderdaad dat gasregelklepje niet goed gecalibreerd was.

OK... omdat ondertussen dus wel een vaag besef kwam dat gasmengsels, als ze als damp uit de fles getrokken worden, enigszins uitdestilleren (het propaan verdampt sneller dan het butaan, dus de mengverhouding van de resterende vloeistof verandert in de loop van de tijd), toch gewoon voor de zekerheid een NIEUWE fles gekocht.

Tsja... Daar dus gisteren het tweede tankje mee gevuld, en toen.... tsja, zelfs op standje waakvlam (waar het EIGENLIJK de bedoeling is dat de brander gewoon UIT gaat...) moest ik minimaal halve kracht varen anders liep de keteldruk op boven de waardes die ik leuk vind.

Dus vanmorgen die gasregelklep opnieuw afgesteld, en je raadt het al, dat kwam dus ongeveer (geen mogelijkheid om dat exact vast te stellen, maar schatting "één op het oog" suggereert...) op de originele calibratie van Regner uit.... HUMPFH!

Wat heb ik hiervan geleerd: Gebruik je gasflessen voor stoom ook uitsluitend voor stoom (tijdens vullen gaat er vloeistof uit de fles (dus geen verdamping/destillatie in de fles), de samenstelling IN de fles verandert dus niet of niet noemenswaard) want gebruik als soldeerbrander, dan vind er verdamping plaats in de fles en verandert dus de samenstelling, en verstoort dus je afstellingen.

Of beter gezegd: ik heb geleerd dat je het wiel niet opnieuw uit HOEFT te vinden, maar dat, ALS je dat niet doet, dat je dan ook niks leert...

En tóch kan ik nog steeds geen wielen maken na al die jaren

Voor die test van vanmorgen had ik maar 10 gram afgevuld, o.a. om ook de afstelling van de "bijna leeg" waarschuwing te testen, ik heb dus gestookt tot de tank leeg was en het is opvallend dat met vers gas de druk in de gastank veel langer constant blijft. Regeling werkt nu beter dan voorheen, en wat belangrijk is, ik heb de "vlam uit" stand weer terug, wat ik wel een prettig idee vind...

Een ander ding wat ik geleerd heb gaat niet over stoom maar over schroefassen... Blijkbaar worden die ook door temperatuur beïnvloed. Ik had de schroefas tamelijk strak afgesteld qua axiale speling, omdat ik niet wilde dat een verplaatsing van de as (van vooruit naar achteruit) de krukas van de machine zou gaan verplaatsen.
Nou... Dat was dus blijkaar wat TE strak... Gisteravond wilde de machine eigenlijk van meet af aan niet lekker lopen, draaide niet zijn normale toerental, liep maar matig aan, had ook veel "smoorkraan" nodig om te starten... Om eerlijk te zijn maakte ik me wat zorgen over de machine, maar ik kon aan de waterkant verder niks ontdekken.
Vanmorgen bleek dat dat "zwaar lopen" in de schroefas zat, en aangezien de stelring verzetten een hoop werk is, heb ik de schroef+borgmoer één zeskantje losser gezet en toen was het probleem over en liep de machine weer als vanouds.
Mogelijk dat de kunststof lagerbussen iéts uitzetten met deze temperaturen, ik durf het niet te zeggen, maar overduidelijk, je moet die axiale speling dus NIET op 0,05 mm afstellen

 

[k-k]

Bert, Bij het bekijken van je laatste video had ik de indruk dat je ketelwatervoedingpomp het gemakkelijker krijgt als je de machine voluit laat lopen. Komt waarschijnlijk omdat je keteldruk dan wat zakt. Of valt jou dat niet op? 33 Jaar heb ik tegen de buitenkant van gastanks aangekeken en maar 1 keer de binnenkant bekeken. We verlaadden ook autogas (LPG). Errst de butaan en daarna de propaan. Dat pompte sowieso gemakkelijker. Me wel eens afgevraagd of dat als vloeistof homogeen blijft. Kan me voorstellen dat bij afname uit de gasfase de prpaan het eerst weg wil en de mengverhouding verstoort. En er daardoor butaan achterblijft. Bij opnieuw opvullen loopt dan je mengverhouding ook scheef. Wel gemerkt dat mijn gasbrandertje steeds minder hitte gaf als het tankje verder leeg raakte. Geen idee of schudden van het voorraadtakje voor het vullen enig soelaas biedt. Zo ja dan zakt in de vloeistoffase de butaan uit. Had het destijds (20 jaar terug) eens moeten vragen aan mijn Benegas-collegas. Gr. Klaas.

 

[brutus]

Ik denk dat je een verkeerde uitleg geeft aan het pompgeluid: als de machine voluit loopt gaat de pomp ook naar volle kracht, als ik de smoorkraan knijp, wordt de pomp ook teruggenomen, en dan klinkt hij inderdaad alsof hij het wat moeilijk heeft, maar dat is niet zo. Als ik de pomp handmatig voluit zet, hoor ik geen verschil tussen volle kracht (lagere keteldruk) en gereduceerd (hogere keteldruk).

Maar wel een scherpe observatie, absoluut! Chapeau!

De dichtheid van butaan en propaan schelen slechts 0,01 gram per ml (butaan 0,59 en propaan 0,58) en het zijn chemisch gezien erg sterk gelijkende stoffen, die volgens mij gewoon 100% mengen. Wellicht dat er bij heel langdurige opslag zonder ook maar enige warmte toe of afvoer wat uitzakking plaats vind. Maar de moleculaire beweging blijft aanwezig, en in een verzadigde damp zijn, zelfs zonder warmte toevoer, verdamping en condensatie twee continue voortgaande processen, die elkaar precies balanceren. Tenminste, in relatief kleine containers.

Tegenwoordig worden in veel koelinstallaties sterk vergelijkbare, zoniet dezelfde gasmengsels gebruikt, en het valt me regelmatig op dat als de Airconditioning aan boord enige tijd niet gebruikt is, en je start de boel daarna op, dan kan het soms zomaar een half uur duren voordat de drukken en temperaturen "de tabellen volgen". Dan praat je over een groter systeem wat min of meer gecompartimentiseerd is (er is een condenser/vloeistofvat waar vloeistof en damp samen aanwezig zijn, vloeistofleidingen die vol met vloeistof staan, en dampleidingen die "droog" zijn, en bovenop dit alles is er ook nog een zekere hoeveelheid olie in het systeem aanwezig) en dáár zie je vrij duidelijk dat er toch een vorm van ontmenging plaatsvindt. Je moet dan ontzettend oppassen dat je niet te vroeg begint met afstellen.

Schudden van de gasfles heeft sowieso wat effect, al was het maar omdat je energie in de fles brengt, en ALLE energie is energie en bevordert de verdamping, en DUS de druk. Mijn gasgestookte soldeerboutje doet het ook beter als ik regelmatig even een paar slagen schud. Idemdito bij vullen van het gastankje: als de druk gelijk is en het gas stopt met stromen, is even schudden van de fles (alleen de fles, niet ook het tankje ) voldoende om de druk in de fles te verhogen tot daar waar het gas weer stromen wil.

NASA wist dit al, en had in de tanks van de Apollo maanmissies "stirring fans" om het vloeibare gas wat in beweging te brengen... De Apollo 13 missie is daar op vervelende wijze achter gekomen...

 

[brutus]

Achterste schaarboog. Het vet verkleurt donker, ook vermoedelijk van de cylinderolie die via de schuifstangpakking naar buiten piept.
Overigens gebruik ik hiervoor nog gewoon kogellagervet, maar daar ga ik hetzij Mobiltac, hetzij Total EP2 Lithiumvet voor gebruiken. Met de hoeveelheden die hier door gaan, moet ik met 5 ml minstens een jaar toe kunnen, zelfs als ik net zo intensief zou blijven varen als ik nu doe.

HA! ik kom een zééér oud plastic potje tegen in mijn aanrechtkastje, wat "CFS Kogellagervet" bevat. Zit nog halfvol. Is volgens het label een Lithium vet geschikt voor kogellagers, glijlagers, schuifgeleidingen en heeft een smeltpunt van 190 graden.
Ofwel: Joepie, ik heb een goed vet voor de Stephenson schaar gevonden en ik denk dat dat potje daar al minstens 20 jaar onaangeroerd in zijn hoekje heeft gestaan.

Vanmiddag direct getest en het LIJKT beter, maar dat kan natuurlijk iets zijn met gedachtes, wens en vaderschap, maar met wat geluk heb ik vanavond nog wel even tijd om te varen en het spul wat deugdelijker te beproeven. Het vet lijkt in ieder geval wat minder makkelijk van zijn plek te krijgen,wat plakkeriger en "kliederiger", en is ook dunner, kost minder moeite om het uit het vetspuitje te krijgen, sterker: ik kan de spuit vullen door het uit de pot op te zuigen.

 

[brutus]

Me wel eens afgevraagd of dat als vloeistof homogeen blijft. Kan me voorstellen dat bij afname uit de gasfase de prpaan het eerst weg wil en de mengverhouding verstoort. En er daardoor butaan achterblijft. Bij opnieuw opvullen loopt dan je mengverhouding ook scheef

Nu ik het nog eens lees: Dat is ook de reden waarom bij een autogas installatie de brandstof vanuit de tank in vloeibare toestand tot aan de motor gebracht wordt, waar het dan hetzij geïnjecteerd wordt hetzij bij oudere installaties vlak voor de luchtinlaat verdampt wordt. Dat is om e.e.a. constant te houden...

 

[k-k]

Bert, De soortelijke massa van propaan die jij opgeeft is bij het kookpunt (-42°C). Wij werkten altijd met 15°C en dan ligt het rond de 0,51 kg/ltr. Wij zaten vaak rond de 0,506. Maar dat houdt verband met het opereren van de splitter, waarin butaan en propaan gescheiden wordt.. Raar dat die cijfers zo lang in iemands hoofd blijven hangen. Gr. Klaas.

 

[brutus]

De getallen die ik gaf waren volgens Wikipedia allebei bij 15 graden en aangezien ik ze niet uit mijn hoofd weet, maar eigenlijk gewend ben dat alle vloeistoffen bij 15 graden opgegeven worden, heb ik ze gewoon als correct aangenomen. Als jij zegt dat het anders is, neem ik dat zonder meer van je aan.
Ik vind nu een datasheet voor transportdoeleinden en die zegt "tussen 0,51 en 0,53 bij 15 graden". Datasheet komt bij je oude werkgever Benegas vandaan.

 

[Stoompomp]

Gas, 30/70 prop/butaan wat je voor een gasbrander (soldeerbrander/hobbybrander) gebruikt, moet je NIET ook gebruiken voor je stoombootje.

In mijn stoomschip gebruik ik 30/70 en ik heb hier geen last van.
In de brander regeling heb ik een reduceer, dat de brander druk op 0,5 bar houdt.
Daardoor blijft de brander druk constant, onafhankelijk van de temperatuur afhankelijke gasdruk in de gastank.

ditmaal uit een splinternieuwe fles van het merk Rothenberger) leek het wel alsof er iets fout zat, zelfs de "waakvlamstand" gaf al hogedrukalarm (2 bar) als ik niet minimaal halve kracht er op hield.

Ondertussen heb je ook ontdekt, dat er een verschil in warmte opbrengst, is tussen de gas mengsels.

 

[brutus]

In mijn stoomschip gebruik ik 30/70 en ik heb hier geen last van.
In de brander regeling heb ik een reduceer, dat de brander druk op 0,5 bar houdt.
Daardoor blijft de brander druk constant, onafhankelijk van de temperatuur afhankelijke gasdruk in de gastank.

Dat werkt, tot de druk in de tank daalt onder de 0,5 bar. Bij jou zal dat niet snel gebeuren vanwege hoe jij je tank binnen en in de buurt van een warmtebron hebt geplaatst.
En omdat jij een constante branderdruk hebt, maakt het ook niet uit of je 30/70 stookt of 15/85. Dus merk je ook niet dat jij de fles die je voor solderen gebruikt ook gebruikt om je Dockyard mee te bunkeren.
Want wat ik bedoelde met:

Gas, 30/70 prop/butaan wat je voor een gasbrander (soldeerbrander/hobbybrander) gebruikt, moet je NIET ook gebruiken voor je stoombootje.

was eigenlijk wat duidelijker verwoord in:

Wat heb ik hiervan geleerd: Gebruik je gasflessen voor stoom ook uitsluitend voor stoom (tijdens vullen gaat er vloeistof uit de fles (dus geen verdamping/destillatie in de fles), de samenstelling IN de fles verandert dus niet of niet noemenswaard) want gebruik als soldeerbrander, dan vind er verdamping plaats in de fles en verandert dus de samenstelling, en verstoort dus je afstellingen.

Ondertussen heb je ook ontdekt, dat er een verschil in warmte opbrengst, is tussen de gas mengsels.

Nee... niet een verschil in warmteopbrengst (dat is er echt niet, het verschil in stookwaarde is marginaal tussen butaan en propaan, dus het verschil tussen de stookwaarde van de mengsels is dat ook). Er gaan gewoon meer grammen per minuut doorheen als de gasdruk hoger is. Dat is wat anders dan "verschil in warmteopbrengst tussen de gassen".
Het een is "méér warmte uit dezelfde hoeveelheid gas", het andere is "domweg meer gas er doorheen jagen".

Er is nu eenmaal veel meer druk in een fles die nog steeds 30/70 is, vergeleken met een bus waarvan de mengverhouding onbekend is maar vermoedelijk de meeste propaan uit is verdwenen. Dat zou je moeten weten, want je hebt zelf dat drukgrafiekje voor de diverse mengsels geplaatst hier in dit draadje.
Dat is het hele punt: de druk blijft beter als er meer propaan in zit, en dus is de vlam groter voor dezelfde regelopening.
Maar als ik kijk hoeveel gram gas het kost om één ketelvulling weg te stomen, dan blijft DAT getalletje hardnekkig hetzelfde.
Het gaat alleen langzamer en duurt langer met het "slechte gas". Met het slechte gas doe ik 25 minuten over het wegstomen van 350 ml water, met het goede gas krijg ik dat in 15 minuten voor elkaar, maar beide keren gaat er om en nabij de 25 gram gas doorheen.

Opvallend genoeg is de hoeveelheid "stookwaarde x massa" per verstoomde hoeveelheid water redelijk gelijk aan wat ik vroeger aan zware olie wegstookte op de stoomketels. Butaan/propaan is ongeveer 50 kJ/gram. zware olie zit zo rond de 38~39 kJ/gram.
Met zware olie stook je ruwweg 100 gram brandstof weg voor iedere kilo stoom die je produceert. Voor dit gas lijkt het er sterk op dat ik rond de 83 gram per kilo zit.
100 x 39 is 3900 kJ per kilo stoom, 83 x 50 is 4150 kJ per kilo stoom. Niet heel ver uit elkaar, zeker niet als je het minder goede rendement van zo'n klein modelketel in overweging neemt.
Sterker nog: De ketels aan boord kregen voedingwater vlak tegen de kooktemperatuur in de ketel, mijn speelgoedketeltje moet ALLE water met die hoeveelheid gas vanaf omgevingstemperatuur opwarmen,

 

[brutus]

En nu weer even wat heel anders: Ik heb al vaker vermeld, dat de machine kampte met in mijn ogen overmatig waterverbruik. De Regner pomp hield het waterverbruik bij vol vermogen van geen kanten bij.. Ook was er één punt in de krukroos waar de machine het steevast vertikte vooruit te starten. Achteruit start hij eigenlijk altijd, maar vooruit was er één punt waar hij hardnekkig stil bleef staan. Dat was altijd met de achterste cylinder in top. De voorste cylinder staat dan (logischerwijs) halverwege zijn slag en wel in de opgaande slag.
Bij nadere bestudering leek hij ook, met name bij lage toerentallen, achteruit veel soepeler en regelmatiger te lopen dan vooruit, en de conclusie was dus al snel dat er iets met de schuif van de voorste cylinder zou moeten zijn. Wat, dat zou ik niet kunnen zeggen, mogelijk dicht die schuif niet goed af, mogelijk stond de slag wat te laag.
De schuifkast en zijn deksel zitten met vier doorgaande bouten aan de machine, en eigenlijk is het enige wat ik gedaan heb, die bouten even een slagje losgedraaid, de schuifkast wat heen en weer geschud, en de kast weer vastgezet... En waarrempel, het dode punt is nagenoeg 100% verdwenen. Bij lage druk wil hij nog wel eens even blijven haken, maar de volle stoomdruk (meer dan 1 bar) er op, en de machine loopt vooruit ook uit zichzelf aan. Loopt nu net zo soepel en langzaam vooruit als achteruit, een genoegen om te zien.
En toen dacht ik opeens: de spiegel is aan het cylinderwerkstuk gefreesd/geslepen, en die heb ik niet los gehad, alleen de schuifkast. Dus kan het niet zijn dat de schuif niet hoog genoeg kwam, het moet iets zijn in de geest van dat de schuif niet lekker op de spiegel afsloot.
Zou dáár dat hoge waterverbruik vandaan komen???

Post van 2 Juli, en ik denk ondertussen te weten wat hier aan de hand is:
https://www.rcgroups.com/forums/showpost.php?p=48856519&postcount=40

In het kort: De stoomschuif wordt bewogen door de schuifstang. De schuif wordt normaliter puur en alleen door stoomdruk op de spiegel gehouden. De stang brengt zijn beweging over middels een constructie met een op de stang vastgeklemde meenemer die tussen gaffels op de schuif valt. Op deze manier zou een onvolkomenheid in de beweging van de stang niet de schuif van de spiegel lichten.
Deze meneer merkte op dat het meenemerblok tamelijk strak in de gaffels klemt en daarmee verhindert dat de schuif door de stoomdruk goed op de spiegel ligt.

Op zich is dit probleem tamelijk simpel op te lossen, al is het wel tamelijk veel sleutelwerk: de toe en afvoerleidingen moeten van de machine af, de schuifstang moet los van de schaar, de schuifkast open, en na twee haaltjes met een sleutelvijltje moet alles in omgekeerde volgorde weer teruggemonteerd worden, en dat is allemaal nog zo erg niet, maar vanwege de beperkte werkruimte moet, OM dat allemaal uit te kunnen voeren, het machinedek uit de boot, het likkertankje plus leidingen weg, en minimaal de olieafscheider uit de installatie weggebouwd worden.
Dat is denk ik, in totaal gauw een uur of vier werk, voor twee haaltjes met een sleutelvijltje... Hmmmm.
Mischien moet ik maar gewoon hopen dat die passing in de loop der tijd gewoon "inloopt"....

Edit: Ho, stop, het blijkt makkelijker te kunnen, EN met wat gepriegel, met de machine in de boot! Als de scharen in achteruit-positie staan, kunnen de schuifkasten zonder al te veel moeite ver genoeg op zij om de schuiven te verwijderen, met alleen maar het losbouten van de stoomtoevoer en de schuifkast zelf..Ofwel: ik ga een poging wagen! Ik blijk zelfs de benodigde sleutelmaat (3,5) in huis te hebben

Dat blijkt ongeveer 3 kwartier tot een uurtje werk te zijn, maar WÉL een ENÓRM gepriegel met erg moeilijk toegankelijke boutjes.
En van de makkelijkst toegankelijke schuifkast (achter) bleek de schuif een klein beetje "plakkerig" op het meenemerblok te passen, van de voorste schuifkast, die ERG lastig van zijn plek en ook weer terug te krijgen was, bleek de schuif toch wel een behoorlijk strakke passing te hebben strak genoeg, denk ik, om hier de schuif niet goed op de spiegel te drukken...

Nodeloos te zeggen dat ik, nu ik de boel tóch uit elkaar had, daar ook gelijk wat aan te doen.
Goed, het waren wat meer haaltjes met de sleutelvijl dan twee, maar ook geen twintig.

Uiteraard ligt de boot nu al in de badkuip op stoom te komen...

 

[k-k]

Zie het zweet nog op je rug staan! Succes en we zien je verslag wel Bert. Typisch dat die Chinese monteurs hier geen erg in hebben. Is toch algemeen bekend dat de schuiven iets moeten kunnen bewegen t.o.v. de meenemer. Afijn, jij hebt straks een perfect lopend machientje. Gr. Klaas.

 

[Stoompomp]

Nodeloos te zeggen dat ik, nu ik de boel tóch uit elkaar had, daar ook gelijk wat aan te doen.

Om het gevaar van losvallen van de spiegelplaat te voorkomen heb ik een kleine fosfor bronzen bladveer tussen de schuif en de moer geplaatst.
Dit is het veertje uit een CD cassette: https://www.modelbouwforum.nl/threads/dockyard-v-stoommachine.271389/page-14#post-4201279

 

[brutus]

Nou... dit was een héél vreemde ervaring....

De machine wilde aanvankelijk ABSOLUUT niet lopen. Voelde bij tornen met druk er op aan alsof hij vol met condensaat stond, maar dat stond hij niet.
Bleken aanvankelijk de hefbomen van de omkeerbeweging blijkbaar niet zo heel erg vast op de as te zitten, en die waren dus uit positie verdraaid. Ofwel, de ene cylinder wilde vooruit en de andere achteruit, en dat werkt niet zo goed...
Dat goed gezet, en al kwam er wat beweging in, maar de machine liep heel zwaar en onregelmatig.
Blijkt dat als je de schuifkasten te vast zet, dat er dan ERGENS wat vervormt of wat dan ook, maar dan wil de boel niet meer.
Wat experimenteren met heel voorzichtig bij draaiende machine die bouten beurtelings wat op te slacken en aan te zetten, dat met name de voorste schuifkast daar last van had.
Dus die nogmaals open gemaakt, en heel nauwkeurig gekeken, en het LEEK alsof de schuif nog niet helemaal soepel bewoog, maarook alsof de schuifstang wat druk op de schuif uitoefende in de richting van de spiegel. Dus ook daar voorzichtig een paar haaltjes met de sleutelvijl op gegeven.

Vervolgens weer opgestookt, en nu leek het aanhaal moment van die bouten veel minder kritisch.
Maar om heel eerlijk te zijn, de machine loopt nog net zo als voor de operatie, ik kan geen verbetering zien. Niet qua soepelheid van draaien, niet qua waterverbruik niet qua vermogen. De spiegels zagen er overigens perfect uit, de schuiven, ik had de indruk dat hun loopvlak minder glad was dan dat van de spiegel, maar ik zag geen loopsporen op de spiegel, dus echt ruw kunnen de schuiven ook niet zijn. Mischien dat ik de achterste cylinder toch ook nog maar even wat na moet werken.

Vanwege dat ik de boel open gehad had, het smeertoestel maar wat verder open, maar ik kon merken dat de machine dan eigenlijk wat teveel olie kreeg (toerental daalde lichtjes, en na een half minuutje langzaam gedraaid te hebben merkte je bij vol stoom geven dat het toerental niet onmiddelijk op maximaal kwam, alsof de machine dat teveel aan olie weg moest werken.

Om eerlijk te zijn had ik er meer van verwacht, en ik baal een beetje dat die schaarbeweging wat verschoven is. Was best tricky om dat weer goed te krijgen en heb de indruk dat het nog niet weer helemaal 100% is.

Als een nodeloze aanvulling: Blijkbaar laat het apparaat nu toch een beetje zijn chinese aard zien...

 

[brutus]

Het wilde me toch niet loslaten, en dus vanmorgen nog maar eens weer gekeken.
Ik moet het gisteren over het hoofd gezien hebben, omdat ik me toen voornamelijk op de schuif van de voorste cylinder (#2) focuste, maar vanmorgen nog maar even de schuif van de achterste cylinder (#1) losgehad, en wat ik gisteren niet goed zag, zag ik nu wél. Ik lette er nu meer op omdat ik gisteren WEL opgemerkt had dat het vlak van de voorste schuif een wat minder glad aanzicht had dan de spiegel. De achterste schuif bleek niet helemaal goed gevlakt. er waren nog wat sporen van machinale bewerking zichtbaar op een van de vier zijden. Ik moest goed kijken, en onder een felle lamp om het te zien.

Aangezien ik géén vlakplaat heb en maar een heel beperkt assortiment schuurpasta, moest er even wat geïmproviseerd worden:
Eerst een paar achtjes over watervast schuurpapier korrel 600 (fijner had ik niet in huis) vlak op een spiegel gelegd, lichtjes schuren en niet te hard aandrukken. Daarna een heleboel achtjes met Jif direct op de spiegel (de badkamerspiegel, niet de spiegel van cylinder #1, DUH!).
Na tien minuten poetsen met de Jif (heet tegenwoordig Cif, maar allee...) kon ik zelfs onder direct zonlicht geen sporen van machinale bewerking meer zien. Wel nog een of twee lichte krassen, maar die doen over het algemeen niet zo heel erg veel is mijn ervaring.

De korte testrit op het droge suggereerde forse verbetering, dus mogelijk moet ik de voorste schuif ook nog even doen, maar dat is zo'n rotklus (de voorste schuifkast is veel lastiger te demonteren)

Enfin, oordeel zelf maar:

De machine draait hier op ergens tussen de 0,1 en 0,15 bar (na de smoorkraan) en dat is het laagste wat ik tot nog toe bij mijn weten heb gezien. Weliswaar met de schroef uit het water, maar toch... zelfs op de testbank (met helemaal NIETS achter de as) draaide hij niet op zulke lage drukken.
Ergo: we hebben HET zwakke punt van deze machine boven water: de passing van de schuiven om de schuifblokken is te krap, en het afdichtvlak van de schuiven is slecht afgewerkt.
Het is relatief simpel op te lossen, en zelfs niet eens al te tijdrovend (als je de machine recht uit de doos, als alles goed toegankelijk is gelijk even onder handen neemt ben je mischien 2 uurtjes bezig), maar ik geef zonder meer toe dat het niet zo hóórt, en wat meer is, als je het niet weet, kost het behoorlijk veel tijd om er achter te komen WAT er aan de hand is.

Chinese rotzooi? Ik ben er nog niet over uit, want hoewel ik grif toegeef dat dit absoluut niet zo hoort, kan ik ook niet om het feit heen dat de machine rechtsstreeks vanuit de doos gewoon deed wat hij doen moest: draaien. Hij draaide goed, hij draaide betrouwbaar, was zonder meer krachtig, hij liet zich prima manouvreren en bedienen, hij liep alleen verre van optimaal, met een hoog waterverbruik als grootste "probleem".

En als je in mijn hoofd woont, is een puzzeltocht toch leuker dan een machine die vanaf dag één vlekkeloos loopt, want daar leer je weinig van. Maar dat is uitermate persoonlijk natuurlijk, en ik kan me goed voorstellen dat de meeste mensen die puzzelbehoefte niet hebben.

 

[Stoompomp]

Gefeliciteerd met het resultaat.
Over puzzelen, wat denk je als je zelf machines maakt?
Heb je al getest met alleen schuif sturing, de machine loopt nu zo soepel.
Henk.

 

[brutus]

Heb je al getest met alleen schuif sturing, de machine loopt nu zo soepel.

Ja, werkt nog steeds niet. Er is wel IETS regeling mogelijk (als ik de scharen beweeg is er IETS aan toerenvariatie merkbaar) maar absoluut niet bruikbaar als regeling.
Hoe dat zit weet ik niet, mogelijk klopt de radius van de bogen niet (dan is bij halve schaar de beweging van de schuif niet meer gecenterd op de beide poorten), maar ik krijg hem bijvoorbeeld niet teruggeregeld naar stapvoets op de bogen. Hooguit van 800 naar 700 toeren (getallen als voorbeeld, ik weet de werkelijke toerentallen nog steeds niet, mijn optische tach ziet om een of andere reden het vliegwiel niet).

Over puzzelen, wat denk je als je zelf machines maak?

dan heb ik nu het beste van twee werelden, he? Wel puzzelen, niet maken. Lekker lui maar tóch leuk

 

[Stoompomp]

Dan heeft dat toch te maken met het draaipunt, aangrijping, van de trekstangen op de schaar.

 

[brutus]

Dan heeft dat toch te maken met het draaipunt, aangrijping, van de trekstangen op de schaar.

Dat kan heel goed, al denk ik dat niet het aangrijpingspunt van de stangen is, maar de radius van de boog. Als die niet goed is, verschuift de middenstand van de schuif en loopt de machine niet meer omdat één kant van de cylinder wel, en de andere kant van die zelfde machine géén stoom meer krijgt.
Het kan ook te maken hebben met de lengte van de boog, want hoe langer de boog, hoe meer de timing verloopt.
De Stevenson schaar heeft namelijk, inherent last van dat de timing uitsluitend correct is in de uiterste standen. bij de tussenstanden klopt de timing niet meer geheel, omdat de dominante schuifstang niet meer parallel staat met de hartlijn van de cylinder, en dat heeft hetzelfde effect alsof het excenter verdraait t.o.v. de krukas. En net als bij iedere reciprocerende machine, is timing cruciaal. Ideaal wil je de bogen zo kort mogelijk houden om dit effect zo klein mogelijk te houden. Er staat mij wat van bij dat er machines gebouwd zijn waarbij de stangen aangrijpen op 1/4 en 3/4 van de boog, teneinde de dominante stang zo rechtop mogelijk te houden. Of dat beter werkte weet ik niet, want de excenterslag moet dan wel kleiner zijn, en het stelt ook grotere eisen aan de speling, omdat in de uiterste standen die speling "uitvergroot" wordt.
Dat andere patent met maar één excenter en een kantel-as met lijbanen die de schuifbeweging omkeert (naam vergeten, maar bijvoorbeeld de machine van de Maarten heeft dat) heeft daar geen last van. Daar wordt alleen de beweging van de schuif kleiner (minder stoom per arbeidsslag) maar blijft de timing constant. omdat de gemiddelde hoek van de excenterstang gelijk blijft.
Alleen dat is allemaal tamelijk irrelevant, in beide gevallen zou het betekenen dat er nieuwe bogen EN nieuwe stangen gemaakt moeten worden. En daar begin ik niet aan.